چه بیماری ها و اختلالات روانی باعث توهم زدن می شوند؟

متاسفانه به دلیل اطلاعات کم و قضاوت زود افراد، تا کسی دچار توهم یا Hallucination می شود او را به داشتن اختلال روانی اسکیزوفرنی محکوم می کنند چون این تنها اختلالی است که نام آن را در ارتباط با توهم زدن شنیده اند. توهم زدن می تواند علت های بسیار گسترده ای داشته باشد و مربوط به انواع مختلف بیماری ها و اختلالات روانی باشد. توهم زدن هم فقط دیدن چیزهایی که وجود ندارند نیست بلکه می تواند توهم لمسی و بویایی و … هم باشد.

اگر مشکل توهم زدن دارید حتما به یک متخصص بالینی مراجعه کنید. آنها می توانند در درمان و کنترل آن به شما کمک کنند. ولی بهتر است برای بالا بردن اطلاعات خود با تعدادی از دلایل پیش پرده این توهمات آشنا شوید.

شایع ترین دلایل ابتلا به توهم

توهم معمولا به خاطر عوامل زیر است:

۱- اسکیزوفرنی: بیش از ۷۰ درصد مبتلایان به این اختلال، دچار توهم های بینایی و ۶۰% تا ۹۰% آنها صدا می شنوند. تعداد کمی هم دچار توهم بویایی و چشایی می شوند.

۲- پارکینسون: حدود نیمی از مبتلایان به این بیماری معمولا به خاطر داروهایی که مصرف می کنند دچار توهمات دیداری می شوند.

۳- آلزایمر و انواع دیگر زوال عقل: در این نوع بیماری ها تغییراتی در مغز ایجاد می شود که می تواند منجر به توهم زدن شود. احتمال بروز این مشکل در مراحل پیشرفته این بیماری ها بالاتر است.

۴- میگرن: حدود یک سوم کسانی که میگرن دارند معمولا شکلی از هاله و نورهای رنگی را مشاهده می کنند.

۵- تومور مغزی: بسته به اینکه تومور در کجای مغز باشد انواع مختلفی از توهم ها می تواند ایجاد شود. اگر در محلی باشد که مربوط به حس بینایی است در این صورت احتمال بروز توهم دیداری بالا است. توهم زدن معمولا به صورت دیدن شکل ها و نقاطی از نور است.

۶- سندرم چارلز بنه: این بیماری در کسانی که برخی انواع مشکلات بینایی دارند باعث می شود که چیزهایی را به صورت توهمی مشاهده کنند. در ابتدا شاید متوجه نباشند که توهم می زنند ولی کم کم به این نتیجه می رسند چیزهایی که می بینند واقعی نیست.

۷- اپی لپسی: تشنج هایی که به همراه این اختلال بروز می کند می تواند منجر به توهم زدن شود. نوع توهم زدن نیز بستگی به این دارد که تشنج بر کدام قسمت مغز تاثیر گذاشته باشد.

حالا که علت های شایع توهم زدن را شناختیم سراغ دسته بندی انواع علل توهم زدن های مربوط به هر حس می رویم:

۱- بیماری ها و اختلالاتی که می توانند موجب توهم شنوایی می شوند:

در توهم شنوایی ممکن است صداهایی را بشنوید که درون یا بیرون مغز شما هستند. این صداها می تواند به صورت مکالمه بین چند نفر باشد و یا صدایی باشد که به شما می گوید چه کار کنید. دلایل بروز این نوع توهم عبارت اند از:

– اسکیزوفرنی
– دوقطبی
– اختلال شخصیت مرزی
– اختلال استرس پس از سانحه
– از دست دادن شنوایی
– مشکلات خواب
– ضایعه مغزی
– عوارض جانبی برخی داروها

۲- بیماری ها و اختلالاتی که می توانند باعث توهم بینایی شوند:

در توهم بینایی یا دیداری ممکن است چیزهایی ببینید که دیگران نمی بینند مانند حرکت حشرات روی دست یا صورت شما و یا اطرافیان. حالت دیگر می تواند مشاهده اشیا با شکل اشتباه و تغییر یافته و یا دیدن حرکت نامعمول چیزهای متحرک باشد. گاهی هم توهم بینایی می تواند به صورت مشاهده نور و اشکال رنگی باشد. علت بروز این نوع توهم می تواند یکی از عوامل زیر باشد:

– مشکلاتی در بخش مربوط به بینایی در مغز
– آسیب به مغز
– اسکیزوفرنی
– افسردگی
– دوقطبی
– روان آشفتگی (می تواند به خاطر عفونت، مصرف دارو و یا مشکلاتی در بدن و مغز باشد)
– زوال عقل
– پارکینسون
– میگرن
– تومور مغزی
– مشکلات خواب
– داروهای توهم زا
– مشکلات مربوط به متابولیسم
– بیماری جنون گاوی

۳- بیماری ها و اختلالاتی که می توانند باعث توهم بویایی شوند:

در این حالت حس می کنید بوهایی را استشمام می کنید که وجود خارجی ندارند. عوامل بروز این توهمات می توانند از موارد زیر باشند:

– صدمه به سر
– سرما
– صرع لوب گیجگاهی
– سینوس های ملتهم
– تومورهای مغزی
– پارکینسون

۴- بیماری ها و اختلالاتی که می توانند موجب توهم چشایی شوند:

در این نوع توهم شما احساس می کنید چیزی را خورده یا نوشیده اید و طعم آن حس می شود. از عوامل بروز توهمات چشایی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

– بیماری های مربوط به لوب گیجگاهی
– ضایعات مغزی
– بیماری های مربوط به سینوس
– اپی لپسی

۵- بیماری ها و اختلالاتی که می توانند موجب توهم لامسه شوند:

در توهم لمسی ممکن است احساس کنید چیزی بدن شما را لمس می کند که وجود خارجی ندارد. از دلایل بروز این نوع توهم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

– اسکیزوفرنی
– داروهای توهم زا
– مصرف الکل
– آلزایمر
– پارکینسون
– روان آشفتگی
– زوال عقل با اجسام لویی

تشخیص و درمان انواع توهم ها

ابتدا متخصص بالینی باید علت توهم زدن را در شما تشخیص دهد. او در مورد سابقه بیماری ها و اختلالاتی که داشته اید سوال می پرسد و پرونده پزشکی شما را بررسی می کند. سپس یک معاینه بدنی انجام داده و در مورد علائم مربوطه سوالات بیشتری می پرسد.

او ممکن است تست های مختلفی برای رسیدن به دلیل مشکل انجام دهد. مثل استفاده از EEG برای مشاهده الگوهای نامعمولی از فعالیت الکتریکی مغز شما. این می تواند نشان دهد که آیا توهمات شما ناشی از بیماری هایی مثل صرع است یا خیر. همچنین شاید به دادن MRI نیز نیاز باشد. در این حالت تصویری از بدن شما به دست می آید و می توان فهمید که تومور مغزی و یا ضایعات و آسیب های مغزی دیگر باعث بروز توهم شده اند.

بسته به اینکه دلیل توهم زدن چه بوده است روش های درمانی متناسب با آن برای بیمار انجام می شود.

آیا دلیل این توهم ها می تواند به داشتن قدرت های ماورایی بازگردد؟

دیدن چیزهایی که ظاهرا وجود خارجی ندارند و یا شنیدن صداهایی که منشا مشخصی ندارند و همچنین سایر حواس، می تواند به قدرت ماورایی هم مربوط شود به شرطی که کاملا از نظر جسمی و روانی سالم باشید. حتی اگر حس می کنید دریافت های شما توهم نیستند و واقعی هستند حتما باید ابتدا به یک متخصص بالینی مراجعه کنید چون افراد بیماری هم که توهم می زنند تصور می کنند با واقعیات در ارتباط هستند.

اگر چک آپ شما نشان داد کاملا سالم هستید در این صورت تحت شرایط زیر می توانید اطمینان بیشتری حاصل کنید که دریافت های غیبی شما واقعا توهم نیستند و مربوط به یک قدرت ماورایی می شوند:

– بروز این دریافت های غیبی از زمانی که یک تمرین ماورایی را شروع کرده اید.
– دریافت های شما به چیزهایی اشاره می کند که بعدا واقعی بودن آنها برای شما ثابت می شود. مثلا شاید توهم بزنید و صحنه ای از تصادف را ببینید. اگر چند دقیقه بعد یا زمانی دیگر مشابه آن تصادف را در عالم واقعیت دیدید یعنی دریافت شما توهم نبوده و واقعا مربوط به قدرت غیب بینی بوده است.
– اگر چیزی که می بینید و می شنوید و می دانید که در حالت عادی وجود خارجی ندارد را علاوه بر شما، افراد دیگر هم مشاهده می کنند و یا می شنوند در این صورت اگر دچار توهم گروهی نشده باشید با یک پدیده واقعی رو به رو شده اید.
– اگر توهمات شما در زمان خلسه و بین خواب و بیداری است بهتر است چندان روی آن حساب باز نکنید چون احتمال خیالی بودن آنها بیشتر از واقعی بودن است مگر اینکه بیشتر اوقات، اطلاعاتی را در این حالات کسب کنید که دانش قبلی نسبت به آنها نداشته اید و بعدا می فهمید واقعی بوده اند. پس در این صورت مربوط به یک قدرت درونی هستند.