تفسیر رویا و تعبیر رویا

به نظرم تفسير رويا يک چيز کاملا نسبی هست و نمی شه يک نماد در رويا رو به يک مفهوم خاص و ثابت در رويا نسبت داد. چند سال پيش علاقه زيادی به تفسير خواب هام از روی کتابهایی مثل ابن سيرين داشتم و هر روز از خواب بلند می شدم چيزی که تو رويا ديده بودم رو از داخل کتاب پيدا می کردم و تفسير اون چيز رو می ديدم. مثلا اگر تو خواب قمر ماه رو می ديدم فورا چک می کردم ببينم معنی اون در زندگی ام چه چيزی هست….

جالب اينکه هيچ کدوم از اون تفسيرها درست از آب در نيومد و تنها اتلاف وقت بود. هيچ کس نمی تونه تجويز کنه يک نماد برای همه افراد به چه معنی هست. اگر من تو خواب قمر ماه رو می بينم معنی اون می تونه از تجربه من به تجربه فرد ديگری که همون خواب رو ديده متفاوت باشه. ضمير ناخودآگاه ما به قدری اطلاعات پيچيده داره که حتی يک چيز رو عينا در خواب ما تکرار نمی کنه و همواره ابداعات جديدی رو در هر خواب به وجود می ياره اون هم با معنای متفاوت. پس چه طور ممکنه ضمير ناخودآگاه من مانند ضمير ناخودآگاه شخصی ديگر يکسان عمل کند؟

البته درسته گاهی ما اطلاعات واقعی رو از آگاهی جهانی دريافت می کنيم و سپس توسط ناخودآگاه تغییر پيدا می کنه و تبديل به نماد می شه و حقيقت يکسان هست ولی نحوه تغییر در اون اطلاعات در افراد مختلف متنوع هست و الزاما اون حقايق به يک شکل نمادينه نمی شوند.

جالب اينکه کتاب های تفسيری که از اشخاص مختلف می خوانيم توجه نمی کنيم که خود نويسنده اونها مثل ابن سيرين هم اعتقادی به يکسان بودن معنی نمادها به طور مطلق نداره. برای مثال در داستان معروفی که ابن سيرين خواب دو نفر که يک مفهوم يکسان را ديده بودند تفاوت در تعبیر به ميزان فاحشی ديده می شد و اين بر می گردد که به اطلاعات غيبی خود فرد تعبیر کننده که می تواند فارغ از نمادهای رويا، خواب بقيه را بر اساس سيرت آنها تعبير کند.

(متن داستان:

آورده اند: مردی به ابن سیرین  خوابگزار معروف – گفت: در خواب دیدم که اذان می گویم، تعبیرش چیست؟ ابن سیرین پاسخ داد: تو به مکّه خواهی رفت. پس از مدتی مرد دیگری به او گفت: من نیز در خواب دیدم که اذان می گویم: تعبیرش چیست؟ ابن سیرین پاسخ داد: تو دزد هستی؛ از این کار دست بردار. حاضران علت دو تعبیر متفاوت را از ابن سیرین پرسیدند. وی پاسخ داد: در چهره ی مرد اول آثار نیکوکاری ظاهر بود، به این جهت من از آیه ی شریفه ی «وَ أَذِّن فِی النّاسِ بِالحَجِّ»برای تعبیر خواب او استفاده کردم؛ ولی در چهره ی مردم دوم، آثار خلافکاری نمایان بود و من از آیه ی شریفه ی« ثُمَّ أَذَّنَ مُؤَذَّنُ أَیَتُهَا العیرُ إِنَّکُم لَسارِقُونَ» تعبیر خواب او را گفتم).

گفته می شود که حتی اوقات قمری و نحوه قرار گيری قمر ماه نسبت به کره زمين هم در تعبير خواب موثر است و می تواند خواب را باطل يا صادق کند. يادم هست که جدول مربوط به اين اوقات که منسوب به ائمه بود در ابتدای قرآن های بزرگ قديمی پيدا می شد و الان نمی دونم هست يا نه.

گاهی هم تعبير روياها تحت تاثير ديدگاه ما به اون رويا تغییر می کنه. برای مثال زنی خدمت پيامبر اکرم برای تعبير خواب می آمد و حضرت هميشه خواب های او را به نيکی تعبير می کرد و اتفاقات خوبی هم به دليل اين فال نيکو زدن اتفاق مي افتاد. روزی که پيامبر اکرم نبود آن زن سراغ شخص ديگری رفت و خوابش را گفت. آن شخص خواب را به بدی و خسارت تعبير کرد و واقعا هم چنان شد. بعدا که پيامبر (ص) از اين ماجرا خبردار شد به مرد گفت: نمی توانستی خواب را بهتر تعبير کنی تا آن اتفاق بد نيفتد؟

پس به نظر می رسد که نمادها به خودی خود معنای مطلق ندارند و نحوه تفسير ما و ديدگاه مثبت و منفی ما در به حقيقت پيوستن آنها نيز موثر هست.