آیا در هنگام خلسه حتما باید دچار خواب آلودگی شوم؟

چون این سوال به دفعات زیاد تو بخش خصوصی پرسیده شده برای جواب جامع تر به اون این پست نگارش شده. قبلا هم این تا حدی به این موضوع اشاره شده.

پاسخ کوتاه اینه که اصلا نیازی به داشتن حس خواب آلودگی نیست تا بفهمید دچار خلسه شدید. حتی بهتره که وقتی دارید از بیداری مستقیم تمرین ورود به خلسه می کنید این حس تمایل به خواب ذهنی به سراغ شما نیاد چون به احتمال زیاد خوابتون می بره و نمی تونید بعدش اون خلسه رو تبدیل به پرواز روح یا رویابینی کنید.

اگه تجربه بیداری کاذب یا خواب تو خواب (حالتی که فکر می کنید بیدار شدید ولی در واقع هنوز ادامه خواب هست) رو داشته باشید به خوبی درک می کنید که ذهن شما انگار حالت هوشیاری کامل داره و اصلا شک نمی کنید که خواب باشید ولی در حقیقت توی یکی از عمیق ترین حالات خلسه یعنی رویا دیدن هستید. همون حالت مشابه وقتی هست که تمرین خلسه می کنید. ممکنه خلسه شما خیلی عمیق باشه ولی یک دفعه یه منظره رویا ظاهر بشه و شما رو غافل گیر کنه و یا حالت برون فکنی به شما دست بده. اون هم بدون اینکه متوجه بشید کی از مرز خلسه عمیق عبور کردید!

بهتره برای اینکه بفهمید توی کدوم مرحله از خلسه هستید به علائم دیگه توجه کنید مثل حس سنگینی یا سبکی بدن یا اصلا حس نکردن بدن، بالا رفتن قدرت تمرکز فکر، ظهور افکار روشن تر و چیزهایی که کامل ترش توی پست علائم فرو رفتن به خلسه اشاره شده.

بعضی افراد متاسفانه منتظر این هستن که وقتی تمرین خلسه می کنن (تا بعدش بتونن رویابینی یا پرواز روح کنن) اولش باید مقداری حس خواب آلودگی پیدا کنن تا مطمئن شن راه رو درست می رن که اصلا این طور نیست هر چند که شاید گاهی به خاطر خستگی ذهنی ممکنه درجاتی از خواب آلودگی هم مشاهده بشه. ولی برعکسش هم ممکنه. یعنی ذهن شما ظاهرا خیلی هوشیار و آگاه هست و انگار بیدار هستید ولی توی عمیق ترین سطح خلسه هستید. پس لطفا مورد رسیدن به سطح خواب آلودگی رو از پیش فرض های ذهنی تون حذف کنید.

برای خودم وقتی اوایل تمرین رویابینی به روش ورود مستقیم به رویا رو تمرین می کردم عجیب بود که چه طور بعد از ریلکس کردن و تمرکز و انجام مراحل خلسه، با اینکه حس می کردم بیدارم به یک باره یا تدریجی، اشکال مختلف ظاهر می شدن و گاهی هم توی کمتر از کسری از ثانیه به داخل رویا منتقل می شدم و یا اینکه بدنم حالت سبکی و ارتعاش پیدا می کرد و به پرواز روح منجر می شد. کمی غافل گیر کننده بود ولی اگه تمرین درست انجام بشه این اتفاقات رخ می ده.

گاهی هم به کمی تلاش ذهنی نیاز دارید. مثلا اگه قصد شما خروج آگاهی از بدن هست ولی اگه فقط منتظر باشید خود به خود این کار صورت بگیره ممکنه اتفاقی نیفته و فکر کنید درجه خلسه شما کم هست ولی گاهی اگه نیت بسیار عمیق برای خروج از بدن نداشته باشید همون طور تو حالت خلسه توی بدن خودتون باقی می مونید و فکر می کنید اتفاقی نیفتاده. مثلا چند سال پیش برای خودم پیش اومده بود که حدود چند دقیقه توی خلسه بودم ولی فکر می کردم بیدارم چون اتفاق خاصی نیفتاده بود تا اینکه صدایی از اتاق کناری اومد و من سراسیمه بلند شدم نشستم. اونجا بود که دیدم که با بدن فیزیکی بلند نشدم و اون صدا هم منشا فیزیکی نداشت و فقط به خاطر اینکه برام مهم بود ببینم چه خبره این اجبار شکل گرفت که آگاهی من توی موقعیت مناسب از بدن خارج بشه ولی اگه حالت منفعل می داشتم شاید اصلا خبری نمی شد. پس وقتی علائم خلسه رو شناختید گاهی لازمه که خودتون هم روش های خروج از بدن یا مراحل ورود به رویا رو عمیقا و از ته دل اجرا کنید وگرنه حس می کنید اصلا خلسه ای هم در کار نبوده.

حالت خواب آلودگی رو وقتی می شه ازش استفاده کرد که به طور طبیعی قبل از خواب، اون رو داشته باشید و خودتون به اجبار منتظر اون نباشید. در این صورت می شه با تکنیک هایی که نمی ذاره شما به طور کامل به خواب برید از اون خلسه طبیعی ایجاد شده هم استفاده کنید. این نوع خلسه برای کسایی که نمی تونن خودشون با تمرکز فکر و ریلکس کردن بدن به اون حد برسن مناسبه ولی به جاش اراده و سختی بیشتری می خواد تا بشه از اون برای تجارب خارج از بدن استفاده کرد.

گاهی هم پیش میاد که شما نیتی از رسیدن به مرحله خواب آلودگی در هنگام اجرای مراحل خلسه ندارید ولی خود به خود پیش میاد که این نشانه خستگی ذهنی هست و می شه با کمی استراحت قبلی، مصرف کافئین و تمرین بیشتر بهش غلبه کرد. در کل هم وقتی قدرت تمرکز فکر بالاتر می ره خود به خود حالتی از خواب آلودگی پیش میاد مثل کسایی که تمرین مراقبه می کنن بعد از چند دقیقه ممکنه خوابشون می بره که این مشکل هم یا به خاطر خستگی ذهنی روزانه هست یا آماده نبودن کلی ذهن به طوری که وقتی افکار شلوغ از سر خارج می شن چون مغز فکری برای مشغول کردن خودش نداره ترجیح می ده به خواب بره که این مشکل هم با تمرین بیشتر مراقبه برطرف می شه.